Sesiwn yng Nghymru

Cyfrol o ysgrifau hwyliog ar y byd sesiynau gwerin yng Nghymru, gydag enw a nodiant alaw Gymreig yn bennawd i bob pennod. Llyfr unigryw ei naws gelfyddydol na chyhoeddwyd ei fath yn y Gymraeg o’r blaen.

Dyma farn rhai o’r adolygwyr:

Catrin Meirion ar Radio Cymru – YMA.

Gwyn Griffiths ar wefan Gwales:

“Y mae Sesiwn yng Nghymru – Cymry, Cwrw a Chân gan Huw Dylan Owen yn gampwaith o gyfrol, y gyfrol fwyaf diddorol a ddarllenais ers llawer dydd. Dyma sgrifennu byrlymus, cyffrous, gwybodus, brwdfrydig ac afieithus. Ychwanegwch at hynny sylwadau bachog a barn bendant ar wahanol agweddau’r byd canu gwerin, Cymru a Chymreictod gan ddyn ar dân dros ganu gwerin. Mae e hefyd o blaid cyflwyno canu gwerin yn y lle y dylid gwneud hynny – ymysg gwerin hwyliog y tafarnau.

Dyma arweinlyfr ardderchog i dafarnau sy’n croesawu sesiynwyr. Hefyd, ar gychwyn pob pennod fe geir alaw draddodiadol Gymreig, tua deugain ohonyn nhw i gyd – rhywbeth amhrisiadwy i grwpiau gwerin.

Mae hon yn gyfrol gyforiog o wybodaeth ddiddorol, o farddoniaeth ardderchog, y rhan fwyaf ohoni, rwy’n tybied, o waith yr awdur ei hun ac yn dangos dawn cynganeddwr medrus. Yn ogystal â hynny, mae’r bennod olaf yn ddarn ardderchog o lenyddiaeth bur. Fedra i ddim dweud mwy.”

Sesiwn Werin Tŷ Tawe Rhagfyr 2015

Mae sesiynau gwerin y dafarn newydd yn Nhŷ Tawe yn ddifyr.  Mae nhw’n wahanol.  Pam?  Dwn im, ond mae nhw.  Mae’r awyrgylch yn wahanol a’r hwyliau’n anoddach i’w codi.  Ond pan mae nhw’n codi…

Telyn deires, cantorion, ffidil, gitar, banjo, mandolin, iwcalili, chwibanoglau a chanu mawr!  Do, mi fu’n noson fach dda – digon o ganu carolau hefyd a sawl jig a rîl wyllt.

Bu cyri yn y Vojon yn gyntaf yn hwb i’r enaid, deffro’r gweflau a chynhyrfu’r corff.  Bu’n rhaid wedyn wrth ambell beint o ‘deep slade dark’ o fragdy Abertawe i gadw’r sychdwr draw.

Ni fu’n noson hwyr, digon o ddim nid yw dda.

Awyrennau Glas

Unwaith bob blwyddyn daw’r cyfle i hedfan ym Mryste.  Nos Wener cyntaf bob Rhagfyr mae Gerard Langley, Wotjek a’r criw yn ein hatgoffa pa mor ddawnus a hwyliog y gallant fod.

Daeth The Blue Aeroplanes ynghŷd am y tro cyntaf yng nghanol wythdegau’r ugeinfed ganrif ac wedi ambell i record gelfyddydol ‘wahanol’ daeth y goreuon i darannu drwy recordiau Swagger, Beatsongs, Life Model a Rough Music (yn ogystal â Friendloverplane 2).  I mi rhain oedd grŵp y 90au a pery eu gwychder hyd heddiw.  ‘The thinking man’s REM’ meddai’r NME amdanynt.

Felly, i ffwrdd a ni, tri ohonom, ar wibdaith i Fryste.  Gloddeta fel brenhinoedd, yfed fel na bai yfory, a cherddoriaeth, dawns, celf a barddoniaeth i gadw’r ymennydd yn ddiwylliedig am wythnos ddwy!

Mi gredaf mai fy hoff gân gan y Blue Aeroplanes yw Your Ages – gwrandewch arni tra fy mod i’n gwamalu am y band yn fan hyn.

Drymiwr, 6 gitarydd, dawnsiwr (‘gwahanol’), arlunydd, a Gerard yn adrodd barddoniaeth i gyfeiliant cerddoriaeth wefreiddiol a gwreiddiol.  Mae’r cyfan yn llawn egni, swnllyd, hyfryd a cherddorol.  Yn y Fleece ym Mryste oedd y cyfan, a’r cyfanwaith yn fwy na hyn oll.

Bu sawl awr wedi’r gig hefyd o deithio o dafarn i dafarn a chael mwynhau ambell ddawns ac ambell beint bach.  Hyfryd!

Os y byddaf yma flwyddyn nesaf mi fyddaf, eto, yn teithio tua Bryste i fwynhau The Blue Aeroplanes.

Calan Gaeaf

Nid pawb sydd a’r amynedd, na’r arddeliad, i drefnu noson Calan Gaeaf oddi wrth yr heip Seisnig-Americanaidd, ac felly mae’n diolch yn fawr i Tracey a Geraint am drefnu noson o hwyl yn y ganolfan sgowtiaid uwchben Ystalyfera.

Mewn lleoliad hyfryd bu coelcerth fawr, canu, tysen bôb a chaws a ffa, danteithion melys, casgen o gwrw (cyfraniad gan Gareth Rees) a sesiwn werin gyda thwmpath anffurfiol yn ychwanegu at yr achlysur.

Noson braf iawn.  Do, mi wisgais fwgwd a bu cryn ganu a llymeitian rhwng y pymtheg ar ugain a ddaeth.

Byddai’n braf gweld yr un peth yn digwydd yn flynyddol.

Maesyfed

Bu hon yn nosod dda a chriw da ym mar Tŷ Tawe – y bar newydd di-enw hyd yma.  Dwi’n mynnu ei alw’n Maesyfed, ond nid yw hynny’n plesio pawb!

Wna i ddim rhoi gormod o fanylion, ar wahan i ychwanegu’r fideo hwn o ddiwedd y nos pan fo’r rhan fwyaf wedi gadael a rhyw 4-5 o bobl ar ôl.  Persain ynde?

Cyrfe Mawr Tyrfe Tawe 2015

Cyrfe Mawr Tyrfe Tawe 2015?  Sut aeth hi?  Os oes rhaid gofyn – lle’r oeddech chi?

Af i ddim ati i sgwennu am bob dim ddigwyddodd, dim ond sôn am fy uchafbwyntiau i o’r penwythnos:

Roedd René Griffiths yn hwyl ac yn mwynhau’r perfformiad – bydd angen ei wahodd yn ôl yn sicr.  Aeth y sesiwn werin yn hwyrach ar y nos Wener yn dda, digon o gerddorion, digon o gwrw, a phawb mewn hwyliau canu.  Joio!  🙂

Ar y dydd Sadwrn, wrth i’r casgenni gael eu gwagio’n araf, bu Bryn Fôn wrthi yn gyntaf.  Er nad ydw i’n ffan mawr, mae’n bwysig nodi pa mor safonol ydyw yn fyw.  Set acwstig oedd hwn ganddo ac roedd yn broffesiynol a gwych.

Rhan gorau’r Welsh Whisperer oedd Ceidwad y Beudy – os na chlywoch chi hon – ewch i’w weld!

Mae Lowri Evans wedi canu ymhob un Tyrfe Tawe o’r dechrau un (tua 13 gŵyl erbyn hyn) a tydi hi byth yn siomi.  Llais swynol hyfryd a’r acen hyfrytaf un.

Sonia i ddim am y rygbi na’r pel-droed (colli’r gem, er llwyddo!), ond daeth Yucatan i’r noson a’u hanthemau gwych a’u sain yn treiddio drwy’r lle.  Ai Yucatan yw grŵp gorau Cymru ar hyn o bryd?  Dwi’n credu eu bod ben ag ysgwydd uwchlaw sawl un arall sy’n derbyn llawer iawn mwy o sylw.

Cyrfe Mawr Tyrfe Tawe 2015 – yr uchafbwyntiau.

Sesiwn Tŷ Tawe Medi 2015

Roedd hon yn un o’r nosweithiau mawr hynny na all aros yn y cof yn hwy nag ychydig ddyddiau!  Yno roedd cerddorion lu yn canu’r delyn deires, pibau, chwibanoglau, acordionau, mandolinau, gitarau, iwcaliliau, a ffidlau a do, bu’r alawon yn hedfan am sbelan go lew.  Yn ychwanegol i hyn oll roedd tair casgen o gwrw ac erbyn diwedd y noson roedd y dair yn sych!  Cwrw 3 Cliffs Gold (Cwmni Bragu Abertawe), Gower Power (Bragwyr Y Gŵyr), a Digger’s Gold (Bragdy Grey Trees, Aberdâr).  Roedd y tri yn flasus tu hwnt!  Ac i’w hyfed cafwyd gwydrau newydd Cyrfe Mawr Tyrfe Tawe!  Hyfryd!

Roedd cerddorion ardderchog ymysg y cwmni arferol.  Dan Morris yn gwefreiddio fel ag y mae bob amser:

Erbyn diwedd y noson roedd yr awyrgylch, y cwrw, a’r gerddoriaeth wedi datblygu’n ddigon i ambell un i roi unawd:

Ac yna, i ganol y noson urddasol hon daeth y pibau i bibo fel côr o’r ochr draw:

Fe welir yn y llun uchod bod 4 pibydd yn ormod!  Brith iawn yn wir!

Roedd dechrau’r noson yn gyfle i gyflwyno’r llyfr, Sesiwn yng Nghymru i Abertawe a gobeithio yn wir y gwnaeth y nifer dda o bobl ddaeth draw fwynau’r noson a’r hwyl.  Diolch i bawb am ei gwneud yn sesiwn i’w chofio, gan gynnwys Heledd a Llinos a roddodd i ni eu fersiwn hwythau o gân hyfryd Huw M – Seddi Gwag.

Noson fendigedig.  Mae’n bosib y daw sawl fideo arall i’r fei cyn bo hir…

Hamddena

Bu diwedd Awst yn gyfnod prysur o hamddena caled.  Anodd yw gorfod mynd i fwynhau!  🙂

Yn ystod y cyfnod hwn bu sawl profiad ac aml i gyfnod hwyliog.  Dyma rai ohonynt.

Bu’r gwyliau yn gyfnod o deithio o Amsterdam i Cologne i Frwsel, Waterloo ac yna Paris.  Yno yn Paris ar y Metro cefais gyfle i fwynhau’r gŵr hwn yn mynd drwy’i bethau.  Mae gen i Ffrangeg safon Lefel A (neu felly oedd hi, ond mae’n gwaethygu gyda diffyg ymarfer), ond cefais drafferth mawr deall hwn.  Cefais wybod bod rapwyr Marseille a Paris yn defnyddio rhyw iaith Greolaidd newydd sydd yn llawn verlan Ffrengig wedi ei gymysgu gydag Arabeg.  Ta waeth am hynny, roedd e’n ysgubol.

Nid rapio’n unig fu hanes y daith hon.  Bu’n rhaid wrth ymweliad â’r Acoustic Music Company yn Brighton i gael mwynhau cwmni ambell i fandolin ryfeddol.  Yn y fan hyn mae 4 wal sydd yn gyffelyb i hon:

Roedd mandolinau gwych o bob math yno.  Y mwyafrif helaeth o gyfandir yr Amerig a’r prisiau yn ddychrynllyd braidd. Cefais y profiad hyfryd o ganu mandolin oedd yn werth dros £17k!  Ac oedd, roedd hi’n swnio’n grêt.  Yno hefyd roedd un fandolin fach hyfryd las gan Rigel (yngenir yn yr un modd a’r enw bachgen Nigel).  Fe’i gwelir yn fan HYN, y fandolin gyntaf ar y ddalen – ac mae’n las!  O Mam Bach!  Sôn am offeryn hyfryd i’w chwarae!  Y sain yn hollol fendigedig a’r offeryn yn teimlo’n iawn ac yn edrych yn wych.  Trueni na fyddai gen i ddwy fil a hanner i’w sbario!

Lle rhyfedd yw’r Acoustic Music Company.  Mae’n go debyg na fyddai’r rhan fwyaf o bobl sy’n cerdded heibio fawr callach ei fod yn bodoli.  Mae gitarau go fendigedig yno hefyd, ond nid oedd amser i wario’n edrych ar y rheiny.

Bu cyfle da am gwrw neu ddau ar fy nheithiau hefyd.  Nid yw enw da y Belgiaid am gwrw yn un gwirion a daeth cyfle i fwynhau sawl math gwahanol gyda fy nghyfaill, Chris sydd yn byw yn Waterloo.  Roedd hwn yn un o’r goreuon:

A chyda’r cwrw daeth platiad o giwbiau o gaws gyda dips mwstard a phupur hallt.  Hyfryd iawn dros ben.  Rhywbeth i gynhesu’r galon.

Ni chefais lyfu fy nghlwyfau’n hir yn ôl yng Nghymru.  Roedd gŵyl gwrw Abertawe dros y penwythnos a bu’n rhaid ymweld â honno gyda hogia ni.  Dean, Paul, a’r Eos.  Mae’n rhaid i mi gyfaddef fy mod yn gyflym ddatblygu blas am gwrw chwerw (chwerw go iawn) gyda hopys cryf.  Mae Cwrw Celt o Gaerffili yn unigryw, blasys a da.  Joio!

Awn yn ôl cyn bo hir at sesinau gwerin yr hydref.  Wyt ti’n barod?

Tŷ Tawe, Abertawe 14 Awst 2015

Bu Gareth Rees a John Davies yn arwain criw i greu bar newydd ar lawr gwaelod Tŷ Tawe ers rhai wythnosau ac er nad yw’n barod go iawn eto, roedd hwn yn gyfle ardderchog i ystyried addasrwydd y lle ar gyfer sesiwn werin.

Gosodwyd bar newydd pren, casgen gwrw tu ôl iddi, silffoedd pren a phren ar hyd y waliau, yn ogystal â haenau newydd o baent i sicrhau awyrgylch mwy werinol tafarn. Yno mae bwrdd dartiau hefyd a chyn bo hir bydd dodrefn newydd hefyd.

I’r awyrgylch newydd arbennig hwn daeth cerddorion i fwynhau a thaflu alawon i’r awyr gan adael iddynt hedfan fry. Daeth criw da ynghyd o gerddorion a gwrandawyr i lenwi’r dafarn. Sara, Geraint, Jacob, John, Caradog, Aneirin, Eos, Nuw, Michal, a minnau. Daeth Eleri Gwilym o’r Sgeti hefyd a chanu cân neu ddwy yn hyfryd, er nad oedd yn arddull draddodiadol werinol efallai.

Yna bu alawon ar aden a chaneuon yn morio’n donnog gyda’r criw cyfan yn ymuno. A chafwyd tawelwch persain ar gyfer canu sych Eos Hirwaun a chanu gwyllt ar adegau eraill.

Roedd y cwrw yn wych, cwrw 3 Cliffs Bay gan Gwmni Bragu Abertawe.

Noson ardderchog. Bydd y dafarn newydd hon yn gaffaeliad! 🙂

Lluniau A440

Tydw i ddim wir yn cofio beth oedd y jôc, ond dwi’n cofio’r chwerthin.  Plectrwm pren!
Huw Dylan Owen & Aneirin Jones